De Kongma Sakyong, Mipham Rinpoche:

Een heel goede morgen allemaal! Het ziet er allemaal mooi, prachtig uit… Graag wil ik iedereen wereldwijd welkom heten op deze Shambhaladag, en ik weet dat dit meteen wordt vertaald, dus ik zal mijn best doen om langzaam te spreken.

Ik wil graag dit moment aangrijpen om te zeggen dat we een mooie en krachtige ceremonie hebben om Nieuwjaar te markeren. Het markeert een ‘nieuw begin’. Op dit moment wil ik iedereen uitnodigen om stil te staan bij je eigen mens-zijn om naar de zon van fundamentele goedheid te kijken. Dit is weliswaar een ritueel dat we al vele, vele jaren doen. Maar het lijkt nu nog dringender dan ooit, in deze wereld, in deze specifieke tijd waarin er veel onzekerheid, angst en aarzeling is. Tegelijk is er ook veel kracht.

We zijn hier samen als gemeenschap om feest te vieren en om een moment te nemen om stil te staan bij de kern van ons wezen, bij wie wij zijn. Het is erg gemakkelijk om helemaal meegezogen te worden in de sterke stroom van het leven en de drukte. Dan verstrijkt de tijd zonder dat we ons verder verdiepen in de zin van het leven.

Dat we met deze ceremonie echt de gelegenheid markeren vind ik echt heel sterk. Simpel gezegd, we staan stil bij het verstrijken van de tijd. We worden allemaal ouder. Sommigen worden jonger, maar we hebben er allemaal mee te maken. Het is belangrijk dat we dit moment als Shambhala-gemeenschap aangrijpen om even bij stil te staan.

Met welke houding gaan we nu dit nieuwe jaar binnen? Hoe kunnen we echt menselijk zijn? Wat is de basis van hoe we ons manifesteren? Wat is de basis van wie wij zijn?

Onder de huidige omstandigheden is de wereld voor velen van ons vol moeilijkheden. Wat er op de proef gesteld wordt is onze eigen menselijkheid. Worden we meer mens? Of minder? Het is duidelijk dat de principes van fundamentele goedheid diepgaand en diepzinnig zijn. En binnen de Shambhala-traditie hebben we het vaak over menselijke goedheid. We praten dan over dat wij waard zijn. Wat houdt dat in? Dat we respect voor onszelf hebben op een diep, wezenlijk niveau, dat we accepteren wie wij zijn, en onszelf op waarde schatten. En dat betekent tegelijkertijd anderen op waarde schatten, anderen respecteren.

Hoewel dit erg eenvoudig is, worden uitgerekend deze principes op de proef gesteld. Mensen hebben niet per se respect voor zichzelf of anderen. Er is een moment van aarzeling in hoe wij ons houden, en die fractie van een seconde zet onze hele houding tegenover het leven in gang.

Ik heb het idee dat we in deze tijd als gemeenschap de kracht moeten hebben om dat niveau van diepte en subtiliteit te zien. Als we onszelf of anderen niet respecteren, kan dat leiden tot emotionele en mentale onenigheid, misbruik en elkaar kwaad doen. Het kan leiden tot respectloosheid en kan zelfs – zoals het in de leringen wordt gezegd – leiden tot plagen, honger en oorlog. Het kan tot verwoesting van de natuur leiden.

Weliswaar zijn wij mens en lijkt het alsof we niet veel macht hebben, maar het is onze menselijkheid en hoe we ons hiertoe verhouden, wat zal bepalen hoe onze planeet en onze wereld eruit komen te zien. Dat wordt steeds meer op de proef gesteld, want we hebben vooral oog voor het ogenschijnlijk onvolmaakte van de mensheid. Maar dat is niet alleen meer iets dat ergens buiten ons in de wereld gebeurt. In onze Shambhala- gemeenschap worden we met dezelfde uitdagingen geconfronteerd: of we onszelf wel respecteren, hoe we ons houden, of we onze medeburgers en medeleden wel respecteren. We staan niet apart; we zijn hetzelfde. We staan onder invloed van de wereld en we nemen er aan deel. Voor mij onthult dat onze eigen menselijkheid. Wij kennen meditatie, we hebben krachtige leringen en we hebben methoden. Maar wij zijn ook onvolmaakt; we hebben onze missers. We maken fouten. We zijn niet altijd vriendelijk. Dat leidt tot een diep gevoel van gekwetstheid, en kan leiden tot een gevoel van ‘het is moeilijk’.

In veel opzichten zie ik deze gemeenschap als op reis. En ik heb ontdekt (en ik spreek hier ook een beetje voor mezelf) dat het een van de moeilijkste zaken is om een gemeenschap te zijn. Dat geldt niet alleen voor ons, maar iedereen vindt het moeilijk om deel van een gemeenschap te zijn – hoe leef je samen, hoe ben je een gezin, hoe kun je deze geweldige reis die het leven is, delen met elkaar. En de wereld is nu zo verknoopt dat je gemakkelijk de weg kwijt kunt raken, zowel individueel als maatschappelijk.

In veel opzichten lijkt onze gemeenschap op een individu, op een kind, en ik weet niet zeker of we al uit de luiers zijn. Ik zie wel dat we proberen om zelf ‘op het potje’ te gaan. Ik zie dat we proberen te lopen en proberen om aardig met andere kinderen te spelen, maar we hebben nog een lange weg te gaan. Tegelijkertijd is dat waar het om draait. Soms gebruiken we het woord Sangha. Het woord ‘edel’. Als onze gemeenschap sterk en levendig wil zijn, en als ze ook in de toekomst nog wil bestaan – zijn wij dan edel genoeg om onszelf ‘edel’ te noemen? Dat veronderstelt dat er enige diepte van karakter en eerzaamheid is.

Dit is een reis. Met het oog op de toekomst moeten we een gemeenschap creëren die onschuldig is, in de zin dat we ons gevoel van waardering niet moeten verliezen. Tegelijkertijd moeten we duurzaam worden. We mogen niet naïef zijn, want fouten zullen ons in alle menselijkheid overkomen. Dat is de aard van de mens. Als we een gemeenschap creëren die in staat is hiermee om te gaan, een gemeenschap die de diepgang en het bindweefsel heeft om met dergelijke moeilijkheden werken, dan zal de gemeenschap floreren.

Net als bij meditatie waarin we omgaan met de ecologische gesteldheid van onze eigen geest: met slechte gedachten en goede gedachten, geen gedachten en veel gedachten. Zo is meditatie een groot, zichzelf dragend, zelfvoorzienend eco-klimaat van fundamentele goedheid. Op dezelfde manier werken we in onze gemeenschap en werken we met onszelf. Om dat te kunnen doen denk ik dat het sleutelelement vriendelijkheid is.

Vorig jaar vertelde ik tijdens mijn toespraak op Shambhaladag dat ik bezig was met een beoefening – een sadhana van vriendelijkheid, een meditatie op vriendelijkheid – die gebaseerd is op de maan van vriendelijkheid. We hebben in Shambhala aan de hemel de zon van fundamentele goedheid. Als we de inspiratie hebben om een verlichte samenleving te scheppen, moeten we nu de maan aanroepen, met haar koele, verzachtende licht.

Zoals het over de opleiding van de krijger in een van de bron-terma’s ofwel bronleringen van de Shambhala-traditie wordt gezegd: “Die geest van vrees moet in de wieg van liefdevolle vriendelijkheid gelegd worden.” Die vriendelijkheid is de sleutel en daarom een sleuteltransmissie. Het is niet zo opwindend als liefde of zo veeleisend als inspanning, maar vriendelijkheid maakt het leven leefbaar. Als we in ons persoonlijk leven geen vriendelijkheid geven of ontvangen, wordt het leven zwaar. Met de maatschappij is dat hetzelfde. Vriendelijkheid moet er zijn. Vriendelijkheid is een deugd omdat het de cultuur duurzaam maakt.

Hoewel we binnen de Shambhala-traditie spreken over krijgerschap in de zin van moed hebben, gebruiken we in het heetst van de strijd juist zachtaardigheid, die de tweelingdeugden geduld en intelligentie heeft. Zo kunnen we als we spreken van een vriendelijke samenleving, zeggen dat die ook geduldig en intelligent is. Het is een intelligente manier van leven. Dat is moeilijk want als er problemen komen, gebruiken we eerder agressie en het is juist lastig iets op te bouwen met agressie. Bij agressie is het doel om iets te vernietigen. Wij proberen juist iets te scheppen, niet alleen maar te vernietigen, en in dat scheppingsproces hebben we zachtaardigheid nodig. Als wij deze zo kostbare principes willen opwekken, zullen we, als er zich moeilijkheden voordoen, tot op het bot op de proef gesteld worden.

Dat is zoals we als gemeenschap, als cultuur en als mensheid ervoor staan. Vriendelijkheid en geduld zijn niet zo maar beleefdheden, ze vormen daadwerkelijk het bindweefsel voor ons voortbestaan. Dat we deze woorden bezitten maakt ons bevoorrecht, maar nu wordt het tijd om een cultuur op te bouwen die gebaseerd is op de betekenis ervan. In onze gemeenschap zijn het niet alleen woorden, maar ook een gevoel dat wordt gecreëerd. Als wij ons willen manifesteren moeten we plezier gaan krijgen in wat wij doen. En om plezier te hebben, moeten we vriendelijk zijn, wat verzachtend kan werken.

Aan de donkere hemel verschijnt de maan, die verzacht. Kunnen we als het donker wordt, zijn zoals maanlicht, vol verkoelende, tastbare vriendelijkheid? Kunnen we dat laten zien? Ik geloof van wel en het is in de geschiedenis al eerder gebeurd. Dat is de inspiratie van Shambhala, een gemeenschap die in zichzelf het licht kan vinden en het kan laten schijnen in de duisternis, en niet ten prooi valt aan de wezenloze poel van duisternis maar juist opkomt. Om dat te kunnen doen hebben we moed en kracht nodig. We hebben koele lungta nodig, de koele verzachtende lungta van de maan. Daarmee beschikken we over de deugd van zowel kracht als van wendbaarheid. Ik wil jullie allemaal uitnodigen om die geest van krijgerschap te vinden, die in ons allemaal schuilt. Hij is er echt.

Wat er zo machtig is aan deze dag is, dat wij als gemeenschap elkaar helpen om die kracht te vinden. Alleen al de erkenning dat wij deze cultuur van vriendelijkheid en moed respecteren en bewonderen, gewoon dat we anderen het zien doen, trekt ons uit onze tweeslachtigheid en stelt ons in ons staat om dieper te gaan. Dat is moeilijk om in je eentje te doen. Je mag het proberen natuurlijk. Maar voor de meesten van ons geldt dat we een beetje warmte nodig hebben, een beetje liefde en aanmoediging. Als een zacht briesje uit het niets en precies op het juiste moment, helpt zo’n licht briesje ons om onze lungta te ontplooien en in beweging te komen. Onze zeilen hangen er niet langer slap bij.

Mij is opgevallen dat het moeilijk is om in het leven op de pauze-knop te drukken. Of we het nu leuk vinden of niet, het leven gaat maar door. Deze dag houdt in dat we gemeenschappelijk onderkennen dat we op reis zijn. Als we naar de lucht kijken, realiseren we ons dat het wonderbaarlijk is om op reis te zijn. Vandaag hebben we waardering voor die wonderbaarlijkheid. Ik denk niet dat ik overdrijf. Als je je niet goed voelt, als je ziek bent, zou je willen dat je je gewoon beroerd voelt en toch op kunt staan.

Als we op dergelijke momenten aarzelen, hebben we de steun van elkaar nodig. Ik dacht dat we vandaag zouden kunnen beginnen met opengaan en de maan van vriendelijkheid te wekken en op deze Nieuwjaarsdag een korte meditatie te doen om die energie mee te nemen in ons persoonlijk leven en in de wereld. Moge onze gemeenschap wat verlichting brengen in de wereld en moge zij enige verzachting brengen.

[geleide meditatie]

Vergeet niet adem te halen. Waar is de zon? In ons hart. Waar is de maan? In ons hart. Het hart en de geest hebben veel kracht. Als we die wezenlijke, onmiskenbare vriendelijkheid en kracht in ons hart kunnen houden, zullen die ons hele lichaam doordrenken en doordringen in onze omgeving en de wereld.

Dus alsjeblieft, zit en adem als je wilt en laat dan de maan van vriendelijkheid in je hart verschijnen. Net als de maan aan de nachthemel schijnt deze maan een koel licht van stralende helderheid.

Verbind je met die onderliggende vriendelijkheid, dat gewone gevoel van onderlinge verbondenheid. Het is als een rivier. Het is niet zozeer intellectueel of emotioneel. Het is gewoon dat gevoel van verbonden willen zijn. Vriendelijkheid is het vermogen om anderen te zien en je te realiseren dat we allemaal van nature verbonden zijn. Het is het vermogen om je in anderen te verplaatsen. Het is het vermogen om sterk te zijn.

Daarom laten we nu het koele maanlicht uitstralen naar de mensen die ons lief zijn – familie en vrienden. We zijn niet in ons eentje. Het heeft iets natuurlijks om je te verbinden met degenen van wie we houden.

Laat nu dat maanlicht uitstralen naar degenen die neutraal zijn voor ons, die we niet per se goed kennen. Laat vriendelijkheid een manier zijn om je ook te verbinden met mensen die we niet zo goed kennen. Wek deze kracht op in je hartcentrum. Als je dat wilt kun je je hart aanraken. Vind die bron van kracht, vriendelijkheid, intelligentie en geduld.

Laat dan die maanstralen zelfs uitgaan naar degenen die ons op de proef stellen. We sluiten hen niet uit, want we realiseren ons dat wij uiteindelijk niet heel anders zijn. Breid dit verder uit.

Laten we op deze Shambhaladag die maan van vriendelijkheid uit doen gaan naar onze hele Shambhala-gemeenschap, wereldwijd, nu wij hier op dit moment allemaal deze beoefening doen. Mogen wij een gemeenschap zijn die vriendelijk is tegen elkaar. Mogen wij een cultuur scheppen die dat als basis heeft. Mogen wij dat als Shambhala-gemeenschap uit doen gaan naar de wereld. Moge het maanlicht van vriendelijkheid de hele wereld bereiken en pijn en lijden verzachten. Moge dit uit het hart van ons wezen komen.

Ik nodig nu iedereen uit om ons voor te nemen om ons leven en het begin van dit nieuwe jaar in te gaan met deze geest van krijgerschap die maakt dat we de kracht hebben om die vriendelijkheid aan te raken en niet overweldigd te worden, maar deze wezenlijke kern van onze menselijkheid naar buiten uit te strekken.

Als je wilt, kun je ter afsluiting buigen.

Dank jullie wel. Met mijn diepe liefde en waardering. Probeer alsjeblieft een beetje te genieten, als het even kan. Als je hard aan iets werkt gaat het vieren soms veel beter. Laten we werkelijk in staat zijn ons mens-zijn te vieren. Afgesproken?

Vrolijke Shambhaladag!

De Sakyong Wangmo, Dechen Chöying Sangmo:

The Sakyong Wangmo

Jullie zien er allemaal erg mooi en stralend uit! Dat is perfect bij het begin van deze dag en van het nieuwe jaar!

Tashi delek en vrolijke Shambhaladag voor jullie allemaal, en voor iedereen die wereldwijd online verbonden is. Tashi Delek en gelukkige Losar voor jullie allemaal en voor alle kinderen van Shambhala. Gelukkige Shambhaladag! Ik weet dat er veel kinderen vanochtend bij elkaar gekomen zijn en buiten deze zaal staan te wachten. Ik weet dat velen van jullie vandaag luisteren en kijken.

Voor mij gaat Shambhaladag heel erg over gezin en gemeenschap. Als jong meisje in een Tibetaanse gemeenschap in India wensten wij in het Tibetaans ‘Losar Zong’ wat ‘gelukkig nieuwjaar’ betekent. Nieuwjaar is kerst, verjaardag en natuurlijk het nieuwjaar, allemaal bij elkaar! Als kinderen keken wij ernaar uit om dan ’s morgens vroeg wakker te worden. Het was een tijd dat families samenkwamen om ongeacht de omstandigheden het nieuwe jaar welkom te heten met lungta en windpaard, en het leven te vieren en daarvoor dankbaar te zijn. Ik wil iedereen uitnodigen om met de Sakyong en mij het nieuwe jaar te verwelkomen met goede energie en lungta.

Dat lijkt met name in deze tijd belangrijk want tegenwoordig is, zoals we weten, de wereld vol problemen. Als Shambhalianen staan wij niet los van deze problemen, maar wij hebben het grote geluk dat we een manier hebben om problemen te hanteren door waardigheid, vriendelijkheid en zorgzaamheid te belichamen. Het is belangrijk om deze principes als gemeenschap naar buiten te brengen, want dat geeft het goede voorbeeld aan onze kinderen en toekomstige generaties.

Ik wil graag iedereen aanmoedigen om je beoefening te blijven doen en te verdiepen. Ik word geïnspireerd door hoeveel de Sakyong voor de wereld doet. Het is fantastisch om te zien hoe veel inspanning en toewijding hij voor de visie heeft. En ik ben vooral blij dat hij nu werkt aan zijn gespreksvaardigheden! Dat jullie weten wat ik bedoel. [Gelach]

Ik weet dat mijn kinderen erg opgewonden en blij zijn met het jaar van de hond want ze hopen dat ze nu een puppie mogen hebben, want dat willen ze al heel lang. [Gelach] Nogmaals, vrolijke Shambhaladag voor jullie allemaal. Geniet alsjeblieft van de rest van deze dag en vier dit met je vrienden, familie en de gemeenschap. Gelukkig Losar! En gelukkig Losar voor iedereen die online kijkt!